زنبورعسل سیاه ( A.m.mellifera )
موطن اصلی این نژاد تمام اروپا، غرب و شمال آلپ و مرکز روسیه است. این نژاد از طریق اقیانوس به آمریکای شمالی و جنوبی کوههای اورال به سیبری در شوروی سابق گسترش یافت.
ولی در مناطق فوق نتوانست خود را با رشد زنبورداری نوین وفق دهد امروزه این نژاد در کشورهایی چون اسپانیا، فرانسه، لهستان و روسیه به صورت خالص یافت میشود.
در بعضی از نقاط دنیا این نژاد یا کاملاً توسط نژادهای دیگر جایگزین شده و یابا نژادهایی چون کارنیولان، قفقازی، ایتالیایی تلاقی یافته است.
زنبورهای درشت با زبانی کوتاه (۶/۴ -۵/۷ میلی متر) و شکم پهن میباشد. رنگ بدن به جز لکههای کوچک زردرنگی که در روی دومین و سومین حلقه پشتی شکم وجود دارد، سیاه تیره میباشد.
در روی شکم نوار زرد رنگ وجود ندارد. موهای روی سینه نر قهوه ای تیره و گاهی سیاه رنگ است. ایندکس کوبیتال کوچک (۱/۳-۲/۱ و متوسط ۱/۶) میباشد.
در محیط باز تا حدی مهاجم است. در روی سطح شان حرکت می کند و اغلب حالت تهاجمی ندارد. تمایل کمی به بچه کندو دادن دارند. رشد کلنی در بهار تا حدی آهسته بوده ولی در نهایت کلنی در آخر تابستان و زمستان قوی میگردد.
مزیت این نژاد این است که شرایط زمستان را بخوبی تحمل میکنند که آن هم با خوردن غذای زیاد توام است. در تحت شرایط سخت زمستان میتواند مقاومت کند. طول عمر زنبوران کارگر و ملکه در این نژاد بالا است.
نسبت به بیماری لاروها و همچنین شب پره موم خوار حساس میباشند.
این نژاد در برابر زنبورهای شکارچی و وسپها مهاجم هستند، انگیزه قوی در جمعآوری گرده دارند، در برابر بیماری کنه واروا سرسخت هستند و در هوای سرد قدرت پرواز زیادی دارند.